Për herë të parë, Qendra Klinike Universitare e Kosovës ka siguruar pajisjen për diagnostikim dhe menaxhim të llojeve të ndryshme të kancerit, por edhe të disa sëmundjeve të tjera, të njohur si PET/CT.
Shërbimet me këtë aparaturë nuk janë ofruar kurrë në QKUK, por në institucione private ose jashtë shtetit - gjë që u ka kushtuar pacientëve me mijëra euro.
Situata në dëm të tyre, megjithatë, do të mund të vazhdojë edhe për ca kohë, përkundër sigurimit të PET/CT-së.
Kjo, pasi objekti ku është vendosur aparatura, duhet të marrë leje të veçantë, stafi duhet të trajnohet dhe materiali shpenzues duhet të sigurohet.
Si është siguruar PET/CT-ja?
PET/CT-ja, në vlerë prej 1.5 milion eurosh, është siguruar si donacion, përmes angazhimit të Fondacionit Jahjaga - një organizatë joqeveritare e udhëhequr nga ish-presidentja e Kosovës, Atifete Jahjaga.
Aparatura ka arritur në QKUK qysh më 14 shkurt, por nuk është funksionalizuar ende.
“Besojmë se tani janë në fund të punëve finale, për ta funksionalizuar atë”, thanë shkurtimisht nga Fondacioni Jahjaga për Radion Evropa e Lirë.
Aparatura është vendosur në një objekt të Shërbimit të Mjekësisë Nukleare brenda QKUK-së.
Duke folur për Radion Evropa e Lirë, drejtori i këtij shërbimi, Faik Spahiu, numëron disa arsye përse ajo nuk është futur në funksion:
“Objekti është në renovim, por në përfundim e sipër. Trajnimet për teknikë dhe mjekë janë duke u mbajtur ende, ndërsa disa do t’i kemi edhe jashtë shtetit”.
Spahiu, po ashtu, thotë se objekti ku është vendosur PET/CT-ja, duhet të licencohet nga Agjencia e Kosovës për Mbrojtje nga Rrezatimi dhe Siguri Bërthamore.
Ai thotë se kjo procedurë nuk do të marrë shumë kohë, por nuk specifikon më shumë.
Një tjetër sfidë që përmend, është edhe sigurimi i materialit shpenzues, që duhet të kalojë përmes tenderit.
“Besoj se këtë javë do të dalë tenderi nga QKUK-ja, pasi nuk ka pasur ndonjë planifikim për materiale... dhe duhet të kalohen ato procedurat e prokurimit”, thotë Spahiu, duke u shprehur optimist se gjërat do të shkojnë mirë.
“Nuk do të kemi asnjë problem me leximin e rezultateve të dala nga ekzaminimet me PET/CT”, thotë ai.
Përse është i rëndësishëm PET/CT?
Sipas Klinikës Mayo në SHBA, skanimi me PET/CT është një mënyrë efektive për zbulimin e disa sëmundjeve, përfshirë kancerin, sëmundjet e zemrës dhe çrregullimet e trurit.
Për kryerjen e procedurës me të merret një ilaç radioaktiv, që tregon aktivitetin metabolik tipik dhe atipik te pacientët.
Profesori Ramë Miftari, specialist i mjekësisë nukleare në Kosovë, thotë se PET/CT-ja “ofron një metodë diagnostikimi superiore ndaj metodave aktuale që janë në shfrytëzim”.
“Ajo e pasqyron funksionimin e të gjitha sistemeve në trupin e njeriut”, thotë ai për Radion Evropa e Lirë.
Duke marrë si shembull problemet neurologjike, Miftari thotë se me PET/CT “mund të zbulohen edhe demenca, alzheimeri, parkinsoni dhe vatrat epileptike, që është shumë më e vështirë të zbulohen me metoda të tjera diagnostikuese”.
Si janë gjendur pacientët në Kosovë?
Radio Evropa e Lirë ka raportuar më herët për mungesën e PET/CT-së në QKUK, por askush prej udhëheqësve atëkohë nuk ka mundur të thotë përse mungon një aparaturë e tillë.
Pacientët që kanë pasur nevojë për të, i janë drejtuar një institucioni privat, ku pagesa shkon deri në 1.400 euro, ose kanë dalë jashtë shtetit.
Fondi i Sigurimeve Shëndetësore i Kosovës i mbulon këto shpenzime, por pacientët duhet të presin me javë, nëse jo muaj, derisa i kalojnë të gjitha procedurat për sigurimin e të hollave.
Radio Evropa e Lirë ka rastisur të bisedojë me disa pacientë, që, për shkak të gjendjes urgjente, është dashur të paguajnë vetë.
