Çfarë mund dhe çfarë s’mund të bëjë sistemi Patriot për Ukrainën

Një ekspert paralajmëroi se arma "nuk do ta ndryshojë rrjedhën e luftës".

Uashingtoni do ta furnizojë Ukrainën me një bateri të shtrenjtë, shumë të avancuar të raketave Patriot, por ekspertët thonë se arma mbrojtëse mund të mos jetë ndryshimi i lojës për të cilën shpresojnë shumë.

Një raketë Patriot e lëshuar nga një stacion lëshimi në Korenë e Jugut, tetor 2015.

Gjatë vizitës së tij në Uashington më 21 dhjetor, presidenti ukrainas, Volodymyr Zelensky, veçoi përfshirjen e sistemit raketor Patriot të shpallur në një paketë të re të ndihmës ushtarake. Arma, tha ai, ishte "elementi më i fortë" i ndihmës prej 1.8 miliard dollarëshe dhe do të ndalonte sulmet në infrastrukturën kritike të vendit të tij.

Një raketë Patriot që godet një objektiv të improvizuar gjatë një prove në SHBA më 2000.

Sistemi i raketave Patriot u zhvillua për herë të parë në vitet 1960 nën akronimin SAM-D, dhe fillimisht u projektua si një armë kundërajrore.

Në vitet 1980, Patriot u ridizajnua për të synuar raketat e armikut në hyrje. Sot, përsëritjet e procesit së fundi i sistemit antiraketor, mund të gjurmojnë objektivat në hyrje deri në 100 kilometra larg dhe t'i shkatërrojnë ato brenda 40 kilometrave nga lëshuesi. Raketat e fundit Patriot përdorin shënjestrim me precizitet të lartë "goditje-për-vrasje" në të cilën raketa shpërthen në goditje, dhe jo në afërsi të një predheje armike.

Një ushtar gjerman duke përdorur një antenë radar nga sistemi Patriot.

Një bateri Patriot përbëhet nga një kolonë e tërë që përfshin radarë dhe automjete të stacionit të kontrollit, si dhe një kamion "central energjie" të pajisur me gjeneratorë dhe stacionet e lëshimit të raketave. Rreth 90 persona kërkohen për të përdorur një bateri, por pasi të vendoset, një sistem Patriot mund të funksionojë me një ekuipazh prej tre personash.

Një oficer i Forcave Ajrore Greke duke drejtouar radarin e një sistemi Patriot pranë Athinës më 2004.

Arma është shpallur si "standardi i artë" për mbrojtjen ajrore, por versionet e mëparshme të sistemit Patriot kanë pësuar dështime katastrofike në luftime.

Në vitin 2018, Patriotët u filmuan duke gjuajtur keq në mes të një sulmi me raketa rebele Huthi në Riad, Arabi Saudite. Një nga ato raketa Patriot u përkul jashtë objektivit dhe u përplas në një zonë civile disa sekonda pas lëshimit. Në vitin 1991, gjatë Luftës së Gjirit, një defekt në softuer çoi në një bateri rakete Patriot që nuk dalloi një raketë irakiane Scud që shkonte drejt një baze ushtarake amerikane, gjithashtu në Arabinë Saudite. Njëzet e tetë ushtarë amerikanë u vranë nga Scud-i.

Një ushtar amerikan duke inspektuar një lëshues raketash Patriot pranë Varshavës, më 2015.

Ukraina ka kërkuar prej kohësh furnizimin me sistemet Patriot, për të forcuar mbrojtjen kundër raketave, që përfshinin sisteme të dizajnuara nga sovjetikët, si dhe raketa të vjetra të mbrojtjes ajrore të SHBA-së, HAWK.

Por, disa ekspertë thonë se ndikimi në botën reale i sistemit Patriot do të jetë i kufizuar për shkak të "kupolës" relativisht të vogël mbrojtëse që ofron dhe kostos së tij të lartë prej rreth 4 milionë dollarësh për raketë. "Dronët vetëvrasës" të prodhimit iranian që Rusia ka lëshuar në qytetet e Ukrainës, vlerësohet të kushtojnë sa më pak se 20.000-50.000 dollarë secili.

Një raketë e rreme Patriot PAC-3 shfaqet në një bazë ajrore japoneze më 2019.

Një zyrtar ushtarak që e njeh sistemin Patriot, tha për Time se një bateri mund të mbrojë një objekt të vetëm si një bazë ushtarake, ose një periferi të një qyteti, por jo një metropol të tërë si Kievi. Zyrtari i paidentifikuar tha se një bateri e vetme Patriot "nuk do të ndryshonte rrjedhën e luftës".

Një tjetër ekspert i tha CNN se sistemi mund të përdoret në mënyrë selektive për të ndjekur armët e fuqishme ruse -- të tilla si raketat e lundrimit Kalibr -- duke çliruar kështu mbrojtje të tjera ajrore më pak të kushtueshme për të synuar dronët më të vegjël sulmues.

Ushtarët amerikanë duke qëndruar pranë një komponenti radarësh të një Patrioti, në Izrael në 2012.

Nuk dihet se kur bateria Patriot do të vendoset në Ukrainë. Operatorët thuhet se do të trajnohen për përdorimin e armës në Gjermani, një proces që zakonisht zgjat me "muaj".

Kremlini reagoi ndaj raporteve të mëparshme se arma do t'i jepej Ukrainës duke thënë se sistemi Patriot do të ishte një objektiv "i caktuar" për Rusinë sapo të vendosej brenda Ukrainës.

Përgatiti: Syzanë Paçarizi