Në Qendrën Klinike Universitare të Kosovës, përkatësisht në repartin e Hemato-Onkologjisë, janë 29 raste me hemofili A dhe 12 raste me hemofili B të cilët trajtohen aty. Sipas stafit mjekësor, gjatë vitit lajmërohen 3 deri në 4 raste të reja me këtë sëmundje.
Hemofilia është një sëmundje e lindur dhe paraqet çrregullim me gjakderdhje të shumta, sidomos në nyje. Mjekimi themelor i hemofilisë është marrja e plazmës, që është produkt i gjakut ose faktori në formë të koncentruar, që ndryshe njihet si 'faktori 8' ose 'faktori 9'.
Violeta Grajçevci nga reparti i Hemato-Onkologjisë në Qendrën Klinike Universitare të Kosovës, tha për Radion Evropa e Lirë se këta pacientë trajtohen me faktorin 8 dhe faktorin 9 në këtë klinikë, e që këtë e siguron Ministria e Shëndetësisë.
“Pacientët me hemofili zakonisht nuk shtrihen në Klinikë. Ata e marrin terapinë dhe shkojnë në shtëpi. Vetëm rastet e rënda që kanë nevojë për intervenime kirurgjikale shtrihen. Me sëmundjen e hemofilisë nuk ka shumë raste. Kjo është trashëguese, dhe zakonisht 3 deri në 4 raste të reja lajmërohen për një vit. Kjo sëmundje nuk shërohet, pasi u mungon faktori 8 në organizëm, pra nuk e prodhon organizmi i tyre dhe ne në mënyrë artificial ua japim atë pacientëve”, tha Grajçevci.
Ndërkaq, pediatri Muharrem Avdiu, thotë se rastet që preken më shumë i përkasin gjinisë mashkullore.
“Hemofilia është sëmundje shumë specifike në Kosovë. Është sëmundje e regjionit. I ndjek fëmijët e gjinisë mashkullore. Me kromozomin e gjinisë trashëgohen, XY për meshkuj dhe XX për femrat. Fakti që XX janë femrat, e bën që të mos preken me sëmundje, por që të jenë bartëse të sëmundjes. Të gjithë ata që e kanë sëmundjen u mungon faktori 8 dhe 9 i kuagullimit të gjakut”, thekson Avdiu.
Sokoli, një djalë 6 vjeçar, vuan nga sëmundja e hemofilisë. Nëna e tij, Maliqja, thotë se ata jetojnë në një fshat të Komunës së Ferizajt. Trajtimin e marrin në Qendrën Klinike Universitare të Kosovës, në Prishtinë. Kur djali i saj ka nevojë për terapi, ajo e vëren përmes shenjave të zeza që i bëhen në trup.
“Jam e kënaqur me mënyrën se si i trajtojnë dhe si sillen me ne kur ne kemi nevojë për ndihmën e hemato-onkologëve. Ne vijmë nga një fshat Ferizajt në Prishtinë, kur fëmija ka nevojë për terapi. Sëmundja është mjaft e rëndë dhe ne kemi shumë kujdes për fëmijën, pasi që gjendja e tij shëndetësore mund të ndryshoj. Andaj unë as nuk e dërgoj në kopsht, por kujdesem vetë si nënë për të”, thotë Maliqja.
Në anën tjetër, Basri Lenjani, drejtues i Qendrës Emergjente në Qendrën Klinike bëri të ditur se sëmundja e hemofilisë kërkon trajtim më specifik. Por, fatmirësisht, thotë Lenjani, deri më tash nuk kanë pasur ndonjë rast të regjistruar të personit me sëmundjen e hemofilisë që ka pësuar ndonjë aksident apo ka pasur nevojë për trajtim emergjent. Rastet jo emergjente, nënvizon ai, drejtohen nëpër klinikat përkatëse.
“Qëllimi kryesor i yni është që të menaxhohen të sëmurët. Këto raste, pra me hemofili menjëherë transferohen në klinikat përkatëse për trajtim. Kur rastet emergjente lajmërohen me hemofili ne i kemi të dhënat, por që nuk kemi pasur të dhëna të regjistruara, se ka pasur ndonjë person me këtë sëmundje ndonjë aksident apo nevojë për trajtim emergjent”, tha Lenjani.
Sidoqoftë, profesionistë shëndetësor, thonë po ashtu se tashmë se kushtet e trajtimit janë të mira, ndonëse nuk kërkohen kushte specifike.