Shaip Selimi ka punuar për 45 vjet mësimdhënës i lëndës së Fizikës në Shkollën Fillore “Emin Duraku” në Prishtinë, kurse në vitin 2008 është pensionuar. Selimi ka punuar edhe gjatë viteve 1990-1999, para luftës së fundit në Kosovë, kohë kjo të cilën ai e konsideron periudhën më të vështirë gjatë karrierës së tij.
Mësimi në Kosovë gjatë viteve të 90-ta është zhvilluar nëpër shtëpitë shkolla, sipas organizimit paralel që kishin vendosur atë kohë përfaqësuesit politik shqiptarë, duke kundërshtuar nënshtrimin ndaj politikës së Beogradit dhe ish liderit të atëhershëm serb, Sllobodan Millosheviq.
Për të shpaguar punën e mësimdhënësve të asaj periudhe, Kuvendi i Kosovës, ka miratuar në parim Projektligjin për Statusin e Punëtorëve në Arsim të Viteve të 90-ta të sponsorizuar nga Qeveria.
Selimi, thotë se mundi dhe sakrifica e arsimtarëve të asaj kohe nuk mund të shpaguhet apo kompensohet me mjete financiare, por nëse zbatohet ky ligj, sipas tij, do të tregohej megjithatë edhe një respekt dhe vlerësim i punës së realizuar.
“Pavarësisht, rrezikut në punë, në vitet 90-99 asnjë minutë të humbur nuk e kam pasur. Aq me përkushtim dhe flijim kemi punuar vetëm që të mbajmë arsimin shqip gjallë. Kjo sakrificë nuk mund të shpaguhet me mjete financiare, me ligjin që është nënshkruar në parim. Por, unë vlerësoj se ky ligj është shenjë respekti për kontributin e asaj kohe”, thotë Selimi.
Sipas projektligjit, mësimdhënësit që konsiderohen të jenë rreth 23 mijë, të cilët kanë punuar nga pesë deri në 10 vjet gjatë kësaj periudhe, do “shpërblehen” me 67 euro në muaj dhe pension kontribut-pagues prej 240 euro. Kjo nënkupton se ata në përgjithësi do të paguhen me nga 303 euro muaj.
Kurse mësimdhënësit që kanë punuar më pak se pesë vite do marrin 263 euro në muaj.
Këto pagesa, buxhetit të Kosovës, nëse llogaritet koha nga viti 2018 deri më 2021, do t’i kushtojë mbi 24 milionë euro, thotë zëvendësministri i Arsimit, Shkencës dhe Teknologjisë, Heset Sahiti.
“Për vitin 2018, kostoja shtesë është 2.4 milionë euro, për vitin 2019 do të jetë 6.6 milionë euro, për vitin 2020 rreth 7.4 milionë euro dhe për vitin 2021 do të jetë 8.1 milionë euro”, tha ai.
Burimet e financimit të mësuesve
Por, zbatimi i këtij Ligji dhe implikimet buxhetore kanë ngritur debate dhe vërejtje nga institucionet financiare ndërkombëtare, si edhe nga shoqëria civile në Kosovë.
Fondi Monetar Ndërkombëtar u ka bërë thirrje institucioneve të Kosovës që mos të vazhdojë tutje me fuqizimin e Ligjit për punëtorët e arsimit gjatë viteve të 90-ta, sepse vlerësohet se do të ishte një kosto shumë e lartë për një vend të varfër siç është Kosova.
Por, kryetari i Sindikatës së Bashkuar për Arsim, Shkencë dhe Kulturë ka thënë se ky ligj nuk rrezikon buxhetin e Kosovës. Ai u ka bërë thirrje deputetëve të Kuvendit të Kosovës që ta votojnë projektligjin edhe në leximin e dytë.
Kostoja vjetore, sipas tij, arrin në 6.5 milion euro, por ndër vite kjo vlerë, siç thotë ai, do të zvogëlohet.
“SBASHK-u i ka tabeloret e implikimeve buxhetore të cilat nuk janë të larta ashtu siç po paraqiten. Ne urojmë që deputetët e Kuvendit të Kosovës të miratojnë këtë ligj në mënyrë që të paguajnë borxhin moral të mësimdhënësve të viteve të 90-ta”.
“Në të kundërtën nëse ndodhin gjëra të papritura organet e SBASHKU-ut, do të shqyrtojnë situatën e re dhe pa dëshirën tonë fillimi i vitit të ri shkollor do jetë në pikëpyetje”,tha Jasharaj.
Ndërkohë, sipas Institutit për Studime të Avancuara (GAP) kostoja e ligjit për 2019-2020 pritet të jetë rreth 30.4 milionë euro, apo për 16.1 milionë euro më e lartë se sa kalkulimet që i ka bërë Ministria e Financave për të njëjtën periudhë.