Në rajonin jugperëndimor të Belgorodit të Rusisë, vendasit tregojnë se çfarë ka sjellë gati një vit lufte kundër Ukrainës.
Në fund të janarit, Oleg Artyushenko, një reporter i North Realities së Radios Evropa e Lirë vizitoi rajonin e Belgorodit të Rusisë për të folur me vendasit për jetën nën hijen e luftës. Tingulli i artilerisë është bërë i zakonshëm këtu, dhe në trenat jashtë Belgorodit, rreth një e treta e pasagjerëve janë personel ushtarak që me sa duket po shkojnë në pushim.
Teatri i Dramës, Belgorod
Në qytetin Shebekino, 32 kilometra nga kryeqyteti rajonal i Belgorodit gjatë një udhëtimi të shkurtër me makinë nga kufiri me Ukrainën, dëmet nga eksplozivët shihen qartë.
Njerëzit këtu kanë frikë të flasin për luftën.
"Ne jemi mësuar me këto bombardime", tha një plak, duke fajësuar forcat ukrainase për sulmet.
Kievi nuk e ka pranuar se ka shënjestruar territorin rus, por e ka përshkruar shkatërrimin e gjerë të infrastrukturës ruse si "karma" për pushtimin e vazhdueshëm.
Një treg i dëmtuar në Shebekino, pranë kufirit me Ukrainën.
Vendasit thonë se rreth një e treta e popullsisë së Shebekinos është larguar që kur Rusia nisi pushtimin e saj në Ukrainë në shkurt të vitit 2022.
Në një treg të dëmtuar nga ajo që banorët thonë se ishte një sulm me granatime më 15 janar, një i moshuar shet pajisje peshkimi mes tezgave të dëmtuara.
"Ku tjetër mund të punoj?" tha ai. "Këtu ka një treg. Njerëzit ende ecin përreth. Jeta në qytet vazhdon".
"Ne jemi mësuar me këto granatime", thotë një vendas në Shebekino.
Në rrugën nga Shebekino për në Belgorod nuk ka postblloqe dhe autobusët publikë udhëtojnë lirshëm çdo 20 minuta, për dhe nga qyteti kufitar.
Një grua e moshuar, e cila po fshinte shtegun para shtëpisë së saj në periferi të qytetit të Belgorodit, tha për Radion Evropa e Lirë se është mësuar me jehun e raketave dhe shpërthimeve në qiell.
Kur u pyet nëse beson se pushtimi rus i Ukrainës ishte një vendim i mirë, ajo e mbyll bisedën me shpejtësi, duke thënë: "Unë nuk mendoj për këtë".
Në një tabelë në Belgorod përkujtohet komandanti rus, kolonel Aleksei Gorobets, i cili vdiq në Ukrainë në korrik të vitit 2022.
Në qendër të qytetit, taksisti Ivan kujton se situata në Belgorod ishte më intensive disa muaj më parë.
"Mund të dëgjonit fluturimin e raketave. Ju mund t'i dëgjonit ato teksa rrëzoheshin. Njerëzit kishin frikë, por tani nuk është kështu", tha ai, duke shtuar: "Sot është rrezik në Shebekino".
Gjatë ditëve të javës, Belgorodi është relativisht bosh, por panairet këtu mbahen gjatë fundjavave dhe sheshet publike janë ende të stolisura me mbetjet e dekorimeve të Vitit të Ri.
Gratë gjatë një festivali të organizuar në Belgorod më 14 janar.
Antoni, një burrë rreth të 30-ave, i cili po kalonte nëpër një park qendror në Belgorod, tha se e kuptoi se pushtimi do të ndodhte disa ditë para 24 shkurtit.
"Miqtë e mi, vëllai im dhe unë po diskutonim nëse do të kishte një luftë kur kishte helikopterë që fluturonin në të gjithë qytetin. Ne e kuptuam se kishte një stërvitje", tha ai.
Por, burri tha se e kuptoi se lufta mund të ishte e pashmangshme kur vuri re se helikopterët filluan të fluturonin me raketa të ngarkuara.
“Më 24 shkurt, në 5 të mëngjesit, më thirri vëllai im”, tregoi Antoni. "Nuk e besova. Thashë: Po tallesh. Ai u përgjigj: Epo, shiko nga dritarja".
Antoni shprehu zhgënjimin e tij me pengesat shkatërruese ushtarake, me të cilat përballen forcat ruse në Ukrainë, pavarësisht nga parashikimi i raportuar se Kievi do të bjerë brenda tri ditësh. Por, pasi është derdhur kaq shumë gjak, ai tha: "Si mund të ndalemi tani?"
Një tabelë tregon për një strehë të improvizuar në Belgorod.
Në një nga spitalet e Belgorodit, mësuesi 32-vjeçar, Vladislav Shishkin, me origjinë nga Pskov, po trajtohet për plagët e marra gjatë luftimeve në rajonin Luhansk të Ukrainës.
Sipas nënës së tij, Natalya, e cila foli për North Realities të Radios Evropa e Lirë, familja e Shishkinit, si dhe familjet e nxënësve të tij, u bënë thirrje autoriteteve që të përpiqen të ndalojnë thirrjen për mobilizimin e mësuesit. Ai u dërgua në vijën e frontit më 30 nëntor.
Në fillim të janarit, ai raportohet se mori lëndime në kokë dhe humbi shikimin në njërin sy. REL-i tentoi ta vizitojë ish-mësuesin e plagosur, por nuk iu lejua qasja.
Lule të vendosura në monumentin e komandantit ushtarak ukrainas të shekullit XVII, Bohdan Khmelnytskiy, në Belgorod.
Pasi një version më i gjatë në gjuhën ruse i këtij raporti u publikua në fund të janarit, redaksia e North Realities mori një mesazh me foton e mësipërme të buqetave të vogla me lule në një monument të Belgorodit. Lulet ishin vendosur për të mbajtur zi për ata që u vranë në sulmin me raketa të 14 janarit, që vrau të paktën 46 njerëz në një bllok apartamentesh në Dnipro.
“Dua që njerëzit ta dinë se jo të gjithë e mbështesin këtë luftë të çmendur”, tha shkruesi anonim. "Këto janë lule në monumentin e [komandantit ushtarak ukrainas të shekullit XVII] Bohdan Khmelnytskiyt nga unë dhe qytetarë të tjerë të kujdesshëm. Ato pastrohen çdo ditë nga zyrtarët e administratës".