Grevë - nuk ka shërbime

Të enjten, mësimdhënësit, edukatorët në kopshtet publike, punëtorët e administratës publike e shërbyes civilë Kosovës kanë hyrë në grevë.

"Kam ardhur të marr një certifikatë të lindjes për gruan. Ajo ka termin për vizë, por nuk arrita ta kryej këtë shërbim - janë në grevë".

"Për mua ky është maltretim", tha Enver Shabani nga Prishtina.

Shërbyesit civilë të Komunës së Prishtinës janë në ditën e dytë të grevës. Ata i janë bashkuar grevës së organizuar nga Bashkimi i Sindikatave të Pavarura të Kosovës (BSPK).

Enver Shabani nga Prishtina tha se nuk arriti të marrë dokumentin që i duhej, pasi që shërbyesit civilë ishin në grevë.

Ahmet Gashi, kryetar i Sindikatës së punëtorëve të Komunës së Prishtinës tha për Radion Evropa e Lirë se janë duke ofruar vetëm ndonjë shërbim emergjent.

Shërbimet emergjente që mund të kryhen, sipas Ahmetit, janë lëshimi i dokumenteve për qytetarët që kanë caktuar termin për vizë në ndonjë ambasadë, si dhe në rast të ndonjë dokumenti që kërkohet për raste të sëmundjes.

Qytetarët prisnin të pajiseshin në mënyrë elektronike me certifikata tek e-Kioska.

Por, Shabani, dokumentin (certifikatën e lindjes për gruan) po e kërkonte për t’ia bashkangjitur dokumentacionit për aplikim për vizë dhe nuk arriti ta marrë shërbimin.

Certifikatat e lindjes mund të merren edhe në mënyrë elektronike në Komunën e Prishtinës, por Shabani tha se nuk arriti të pajiset në këtë formë.

“Shans nuk pat, brenda nuk ka shërbim kjo është një neglizhencë. Terminin e kemi me datë të caktuar. Nuk e di sa zgjatë greva, mund të humbë termini për vizë”, tha Shabani.

Institucioni parashkollor "Buzëqeshja".

Në grevë janë edhe mësimdhënësit, edukatorët në kopshtet publike, shërbyesit civilë në institucionet lokale dhe qendrore të Kosovës.

Kërkesa kryesore e sindikatave të këtyre punëtorëve, drejtuar Qeverisë së Kosovës, është ndarja e nga 100 eurove për punëtorët, derisa të hyjë në fuqi projektligji për pagat.

Në institucionin parashkollor “Buzëqeshja”, në Prishtinë 26 punëtorët e këtij institucioni ishin në vendin e tyre të punës, por nuk punonin.

Prindërit nuk i kanë sjellë fëmijët në kopsht, pasi, siç tha Merita Xhelili, edukatore në këtë institucion, i kanë informuar se do të jenë në grevë.

Merita Xhelili, edukatore në IP "Buzëqeshja".

“Të mos i pranojmë fëmijët në kopsht se jemi në grevë, nuk është e lehtë as për ne. Por, për këtë është dashur të mendojë Qeveria”, tha Xhelili.

Xhelili theksoi se prindërit e fëmijëve i kanë mirëkuptuar për grevën, pasi, siç tha ajo, "edhe ata e dinë se me çfarë paga të ulëta punojmë".

Paga mujore e edukatorëve sillet nga 320 deri në 420 euro, varësisht shkollimit që kanë.
Me projektligjin e ri për pagat, mësimdhënësit në institucionet parashkollore është caktuar të kenë koeficientin 5.2, ndërkaq edukatorët koeficientin 5.

SHIKONI EDHE: Çfarë parasheh projektligji për pagat?

Greva për rritje page e punëtorëve në sektorin publik të enjten, ka nxitur reagimin e Qeverisë së Kosovës.

Zëvendëssekretari në Ministrinë e Financave, Punës dhe Transfereve, Enis Spahiu, i tha Radios Evropa e Lirë se nëse edhe për një orë një zyrtar është në grevë, ai nuk do të paguhet për atë orë.

Spahiu është thirrur në nenin 18 të Ligjit për greva, i cili thotë se, gjatë zhvillimit të grevës pezullohen detyrimet që rrjedhin nga kontrata e punës, duke përfshirë të drejtën në pagesë dhe detyrimin e bindjes për të punuar.

Me projektligjin e ri për pagat, mësimdhënësit në institucionet parashkollore është caktuar të kenë koeficientin 5.2, ndërkaq edukatorët koeficientin 5.

Në Ligjin për greva të Kosovës thuhet se ‘organizatat sindikale, apo gjysma e të punësuarve të një organizate të caktuar punuese, ku nuk ka organizim sindikal, kanë të drejtë të organizojnë greva, për t’i mbrojtur interesat e tyre ekonomike, sociale dhe profesionale’.

Sipas Ligjit për greva, ndërprerja ose largimi nga marrëdhënia e punës për shkak të pjesëmarrjes në një grevë të ligjshme, është i kundërligjshëm.

Qytetarët kthehen pasi edhe shërbyesit civilë janë në grevë.

Deri më tani, Qeveria dhe Bashkimi i Sindikatave të Pavarura të Kosovës nuk kanë arritur ndonjë marrëveshje për ndërprerje të grevës.

SHIKONI EDHE: Qeveria "nuk përfill" sindikatat

Radio Evropa e Lirë të premten nuk ka arritur të vihet në kontakt me asnjë nga përfaqësuesit e sindikatave.

Ali Dragusha, ish-përfaqësues i Sindikatave të punëtorëve, tha se për të dalë nga kjo situatë, sindikatave u duhet një angazhim më i madh përmes dialogut social.

“Dialogu social mungon se sindikatat janë të brishta dhe të pa organizuara”, vlerësoi Dragusha.

Sipas tij, dialogu social përmes Këshillit Ekonomik Social është forma më e duhur për të arritur një marrëveshje, si dhe për zgjidhjen e një problemi të caktuar ndërmjet punëtorëve dhe punëdhënësve.

Dragusha shtoi se grevat mund të bëhen, por jo duke i dëmtuar qytetarët, sikurse në rastin e ofrimit të shërbimeve, apo të fëmijëve në rastin e grevave të mësimdhënësve.

Një grua para një sporteli në Komunën e Prishtinës derisa punëtorët ishin në grevë.

Rrahman Jasharaj nga Këshilli grevist i Bashkimit të Sindikatave të Pavarura të Kosovës i tha Radio Evropa e Lirë të enjten, më 25 gusht, se nuk do të dalin nga greva pa plotësimin e kërkesave. Ai tha se gjendja ekonomike e punëtorëve është rënduar nga rritja e çmimeve të konsumit.

Sipas të dhënave të Agjencisë së Statistikave, Kosova po përballet me një inflacion të lartë.

Norma e inflacionit në muajin korrik ka arritur në 14.2 për qind, nga 0.9 për qind sa ka qenë në korrik të vitit të kaluar.

Rritja e çmimeve ka nisur nga viti i kaluar, kryesisht për shkak të çrregullimeve në furnizime që ka shkaktuar pandemia e koronavirusit. Hov, pastaj, u ka dhënë edhe lufta e Rusisë në Ukrainë, e cila ka nisur më 24 shkurt.