Të pikturosh dhimbjen: Gratë e veja bashkohen në një studio artistike në Kiev
Në një studio arti në Kiev të mbushur me kavalete dhe kanavacë, Iryna Farion vendos prekjen e fundit në një pikturë vaji që përshkruan dy pemë të ndërthurura të mbajtura së bashku nga rrënjët e tyre të ndriçuara nga një diell gjigant.
“Më duket sikur jemi unë dhe burri im, që u vramë në luftë”, thotë Farion për pemët. "Ata janë si dy shpirtra, si dy zemra, si një trup".
Farion është në mesin e mijëra grave ukrainase që kanë humbur partnerët e tyre në luftën që Rusia nisi kundër atdheut të tyre gati 17 muaj më parë.
Yulia Movchan, gruaja e një ushtari ukrainas që u vra në betejë me trupat ruse, tregon fotot e bashkëshortit.
Gratë në studio janë pjesë e një projekti të terapisë së artit, të quajtur "Alive. True Stories Of Love", që kërkon të nderojë kujtimin e atyre që vdiqën ndërsa ndihmon gratë të përballojnë dhimbjen e humbjes së tyre.
Projekti i artit është i lirë për t'u bashkuar dhe artistët vendas vullnetarisht ndajnë kohën e tyre për t'u ndihmuar grave ndërsa shprehin dhimbjet e tyre në kanvas.
Projekti artistik u lançua në janar nga Olena Sokalska (djathtas), e cila humbi të shoqin vite më parë në një aksident me makinë dhe thotë se e kupton udhëtimin emocional të vejushës.
Që nga qershori, afërsisht 40 të veja morën pjesë në projektin e artit.
“Quhet Alive sepse vajzat duhet të ndihen të gjalla pasi të gjitha ndihen të pajetë tani”, shpjegon ajo. "Kur pikturon, mendon vetëm për këtë. Dhe mendova se këto gra duhet të kenë pak kohë për veten."
Movchan qan ndërsa flet për burrin e saj.
Një komunitet në Facebook për projektin e artit ka mbi 1000 pjesëmarrës.
"Dhe komuniteti vazhdon të rritet", thotë Sokalska, duke vënë në dukje tragjedinë e asaj që do të thotë për shumë njerëz.
“Ata e gjejnë veten në një zbrazëti të plotë. Është si një vrimë e zezë dhe askush nuk e kupton me të vërtetë se çfarë ndjen një grua që ka humbur burrin e saj”, thotë ajo.
Olesia Skalska tregon një foto të bashkëshortit të saj, Roman Skalskiy, i cili u vra në një betejë me trupat ruse.
Skalska erdhi në studion e artit me Farionin, të cilin e takoi në një varrezë, një vend ku gratë e veja ukrainase zakonisht gjejnë ngushëllim në shoqërinë e njëra-tjetrës dhe krijojnë miqësi të bazuara në pikëllimin e përbashkët.
Skalskiy, 26 vjeç, ishte bashkuar vullnetarisht në ushtri pa përvojë paraprake luftarake.
Çifti duhej të festonte përvjetorin e parë të martesës në qershor. Por, në vend të kësaj, Skalska po punon në një pikturë -- i vetmi vend ku ata mund të jenë sërish bashkë.
"Një burrë po mban një vajzë nëpër një fushë me grurë të korrur dhe unë imagjinoj se ai po e mban në mënyrë që ajo të mos i shpojë këmbët", thotë Skalska, 24 vjeçe, duke përshkruar veprën e saj artistike.
Farion mban një foto të saj dhe të bashkëshortit të saj, Oleksandr Alimov, i cili vdiq në dhjetor pasi u qëllua në vijën e frontit të Donjeck.
Alimov iu bashkua vullnetarisht ushtrisë në ditët e para të luftës pasi punoi si specialist IT-je në një kompani të njohur. "Unë nuk dua që ne të jetojmë në një vend ku nuk jemi të lirë", tregon Farion atë që i tha i shoqi para se të shkonte në luftë. Çifti kishte 10 vjet bashkë.
E pushtuar nga pikëllimi, Farion thotë se ka gjetur njëfarë ngushëllimi në pikturë së bashku me gratë e tjera që humbën partnerët e tyre në fushën e betejës.
Ajo ende mban unazën e saj të martesës, ndërsa unazën e tij e ka varur në qafë me një zinxhir. “Nuk mund ta heq ende unazën”, thotë ajo. "Më mirë për mua kështu".
Vita Kahaniuk tregon pikturën që ka krijuar në kujtim të bashkëshortit të saj, një ushtar, i cili u vra në një betejë me trupat ruse.
Oksana Kordina dhe burri i saj, Andriy Volkov, ishin martuar për gati 10 vjet kur filloi lufta. Në mëngjesin e 24 shkurtit 2022, ditën kur Rusia pushtoi Ukrainën, Volkov mblodhi gjërat e tij dhe u vesh. Oksana përgatiti një çantë të ndihmës së parë për të. Ai shkoi në zyrën ushtarake ndërsa Kievi ishte tronditur nga pushtimi. Ai vdiq nëntë ditë më vonë duke mbrojtur kryeqytetin.
"Unë nuk jam një person krijues, por kuptova se duhej të provoja diçka", thotë Kordina, duke shpjeguar vendimin e saj për të provuar pikturën. “Kjo dhimbje është e pamundur të shpjegohet apo të transmetohet”.
Kohët e fundit, ajo rizbuloi një liqen afër Kievit, të cilin burri i saj e kishte dashur shumë. Piktura e saj përshkruan liqenin e rrethuar nga pemë të gjelbra.
“Unë eci në liqen dhe ëndërroj si kjo mace”, thotë ajo. "Dhe ndihem sikur ai është me mua".