Qeveria e Kosovës është e gatshme që t’u kundërpërgjigjet masave eventuale të paralajmëruara nga Serbia dhe Bosnjë e Hercegovina kundrejt ekonomisë së Kosovës, thonë zyrtarë të institucioneve qendrore në Prishtinë.
Paralajmërimet për masa ekonomike ndaj Kosovës, vijnë nga zyrtarët në Beograd, sipas të cilëve, nëse Kosova nuk e shfuqizon taksën doganore 100 për qind ndaj importeve nga Serbia dhe Bosnjë e Hercegovina, këto dy vende do të kundërpërgjigjen.
Ministri i Tregtisë dhe Industrisë në Qeverinë e Kosovës, Endrit Shala tha për Radion Evropa e Lirë se secili veprim që mund të merret nga Serbia dhe Bosnjë e Hercegovina kundrejt ekonomisë së Republikës së Kosovës, nuk janë asgjë tjetër, përveç vazhdimit të praktikave që janë duke u zbatuar për 19 vjet nga këto shtete kundrejt Kosovës.
“Të gjitha këto pengesat, burokracitë e ndryshme, pengesat në eksport transit për produktet e Kosovës, mosnjohja e dokumenteve të Kosovës, kanë qenë mostër qysh qe 19 vjet që janë përdorur nga Serbia dhe Bosnjë e Hercegovina. Dhe ky paralajmërim i zyrtarëve të Qeverisë së Serbisë është vetëm emërim i këtyre masave të cilat qe 19 vjet i ka përdorur Serbia”, thotë Shala.
Presidenti i Serbisë, Aleksandar Vuçiq, ditë më parë ka thënë se Serbia ka përgatitur masat, por do t’i përdorë ato që të mos i godasin edhe serbët e Kosovës. Sipas tij, ato masa janë me karakter të kufizuar, por disa prej tyre ‘janë përgatitur dhe do të jenë tepër të fuqishme dhe të mprehta’.
“Nuk do t’i zbatojmë ato deri në përfundimin e takimit në Paris”, ka thënë Vuçiq, duke iu referuar takimit ndërmjet lidershipit të Kosovës dhe Serbisë të cilin e kanë thirrur Franca dhe Gjermania më 1 korrik në Paris.
Janë bërë gjashtë muaj që kur Qeveria e Kosovës ka vendosur taksën 100 për qind për produktet më origjinë nga Serbia dhe Bosnje e Hercegovina.
Zbatimi i kësaj takse, ka bërë që Marrëveshja për Tregti të Lirë në Evropën Qendrore, e njohur me shkurtesën CEFTA, e nënshkruar në vitin 2006 në Bukuresht, të konsiderohet si ”e vdekur”, për ministrin e Tregtisë në Qeverinë e Serbisë, Rasim Lajiq.
Ai i ka bërë këto komente të hënën në Sarajevë, ku takoi ministrin e Tregtisë dhe Ekonomisë të Bosnjës, Mirko Sharoviq. Sipas tyre, mënyra aktuale e këmbimit tregtar nuk mund të jetë e qëndrueshme dhe se kjo ndodh si pasojë e taksës që u ka vënë Kosova mallrave të importuara nga Serbia dhe Bosnjë e Hercegovina.
Por, ministri kosovar i Tregtisë, Endrit Shala thotë që nga momenti i nënshkrimit të CEFTA-s e deri tek zbatimi taksës më 21 nëntor të vitit të kaluar për mallrat e këtyre dy shteteve, çdo pengesë që është hasur në kundërshtim me marrëveshjen e CEFTA-s, Kosova i ka adresuar përmes kanaleve zyrtare të këtij institucioni, por që asnjëherë ky mekanizëm nuk i është përgjigjur kërkesave më të cilat është ballafaquar.
“Duke mos dashur të komentoj deklaratat e zotit Lajiq, unë them se Serbia dhe Bosnjë e Hercegovina duhet të fillojnë ta respektojnë dhe të njohin Kosovën si shtet nëse dëshirojnë të kemi marrëdhënie të mira tregtare”, thotë Shala.
Rasim Lajiq ka kërkuar nga Komisioni Evropian angazhim më të madh në reformimin urgjent të Marrëveshjes së CEFTA-s.
Në Prishtinë, ndërkaq, ekspertë për çështje ekonomike dhe ish zyrtarë të Qeverisë se Kosovës i kanë bërë thirrje Qeverisë aktuale që të rinegociojë Marrëveshjen për Tregti të Lirë me vendet e Ballkanit Perëndimor, pasi sipas tyre, që nga nënshkrimi i saj, Kosova nuk është trajtuar e barabartë me vendet anëtare të kësaj marrëveshje.
Skender Krasniqi, kryetar në Odën e Afarizmit të Kosovës, në një bisedë për Radion Evropa e Lirë, tha se nënshkrimi i kësaj marrëveshje ka shkatërruar ekonominë e Kosovës pasi nënshkrimi i saj është bërë pas asnjë kusht për të mbrojtur produktet e Kosovës.
“Ndërkohë vendet e rajonit kanë me qindra produkte esenciale kanë mbrojtur deri në masën 500 për qind. Kështu që kjo marrëveshje ka qenë shkatërruese për bizneset e Kosovës kështu që ka stagnuar zhvillimin e vendit. Kështu qe Oda e Afarizmit në kontinuitet kemi kërkuar që të rinegociohetCefta” tha Krasniqi
Në këtë mekanizëm, përveç Republikës se Kosovës, vendet tjera anëtare të CEFTA-s janë Shqipëria, Maqedonia, Serbia, Mali i Zi, Bosnja e Hercegovina dhe Moldavia.
Bashkimi Evropian dhe Shtetet e Bashkuara të Amerikës në vazhdimësi po kërkojnë nga Prishtina zyrtare që të pezullojë këtë taksë, në mënyrë që t’i jepet mundësi vazhdimit të dialogut në mes Kosovës dhe Serbisë, i cili është bllokuar që nga vendosja e taksës pesë muaj më parë.