Irani po kryen ekzekutime “në një shkallë alarmuese” dhe vetëm gjatë shtatë muajve të parë të këtij viti ka vrarë të paktën 419 persona, u tha në raportin e ri të sekretarit të Përgjithshëm të Kombeve të Bashkuara, Antonio Guterres. Sipas këtij raporti, në Iran ka pasur rritje të dënimeve kapitale për 30 për qind, krahasuar me periudhën e njëjtë të vitit paraprak.
Shkalla e ekzekutimeve është rritur shumë, veçmas pas nisjes së protestave në Iran të nxitura nga vdekja e 22-vjeçares Mahsa Amini në Teheran më 2022 në kohën kur ishte në paraburgim për shkak të pretendimeve se kishte shkelur rregullat e veshjes së hixhabit.
Autoritetet kanë shtypur protestat, duke lënë qindra të vrarë dhe mijëra të plagosur.
Guterres tha në raport se shtatë burra u ekzekutuan lidhur me pjesëmarrjen në protestat që u nxitën nga vdekja e Aminit.
Në të shtatë rastet, informacioni e marra “tregonin vazhdimisht se procedurat gjyqësore nuk përmbushnin kërkesat për një proces të rregullt dhe gjykim të drejtë sipas ligjit ndërkombëtar për të drejtat e njeriut”, tha ai.
Të dhënat fillimisht u publikuan në tetor në një raport të Javaid Rehman, raportuesi i posaçëm i OKB-së për të drejtat e njeriut në Iran.
Në raport u tha se ka dëshmi “se pranimi i fajit është bërë përmes torturës dhe se dënimi me vdekje është zbatuar pasi në procedurat gjyqësore janë shkelur parimet e një gjykimi të drejtë”.
Guterres po ashtu përmendi informacione që ka pranuar agjencia e OKB-së për të drejtat e njeriut në periudhën mes 17 shtatorit të vitit 2022 deri më 8 shkurt të vitit 2023, periudhë që vlerësohet se 20.000 persona ishin arrestuar për pjesëmarrje në protesta.
“Është veçanërisht shqetësuese se shumica e të arrestuarve mund të kenë qenë fëmijë, marrë parasysh raporteve që mosha mesatare e të arrestuarve besohet të jetë 15 vjeç, sipas zëvendëskomandantit të Gardës Revolucionare Islamike”, tha Guterres.
Shefi i OKB-së shprehu shqetësim “për mungesën e transparencës dhe hetimeve të pavarura për shkeljet e të drejtave të njeriut, veçmas në kontekstin e protestave të fundit mbarëkombëtare".
Ai tha se 239 persona – më shumë se gjysma e personave të ekzekutuar në shtatë muajt e parë të vitit 2023 – raportohet se u ndëshkuan me dënimin kapital për krime të lidhura me drogën.
Organizata për të drejtat e njeriut, Amnesty International, ka thënë se regjimi në Teheran ekzekuton më shumë njerëz sesa të gjitha shtetet në botë, përjashtuar Kinën, dhe burgjet e këtij shteti i ka përshkruar si “fushë të vrasjeve”.
