Gjashtëmbëdhjetë organizata joqeveritare dhe tre aktivistë të shoqërisë civile në Kosovë, kanë kërkuar të mërkurën dorëheqjen e Bordit të Radiotelevizionit të Kosovës (RTK), pas publikimit të një artikulli të mediumit “Slobodna Bosna” të Bosnje-Hercegovinës, dy ditë më parë.
Në atë shkrim të platformës së Bosnjës, përmenden planet e supozuara të presidentit serb, Aleksandar Vuçiq në rajon dhe gjoja kontrolli i dy portaleve kosovare nga pushteti i Vuçiqit, “Nacionale” dhe “Periskopi”.
Një pjesë të artikullit e ka publikuar edhe RTK-ja, dhe për rezultat, disa gazetarë dhe redaktorë të mediumit janë distancuar nga kronika.
Vendimin editorial të RTK-së e kanë dënuar edhe gazetarë të shumtë në Kosovë, Asociacioni i Gazetarëve të Kosovës, parti opozitare dhe ekspertë të mediave.
Në reagimin e 24 korrikut të organizatave joqeveritare, materiali i RTK-së është konsideruar “informacion dezinformues, me qëllim të sulmimit të mediave online, Nacionale dhe Periskopi”.
Mes tjerash, ata kanë vlerësuar që kjo është një narrativë e partisë në pushtet, Lëvizjes Vetëvendosje, me qëllim të denigrimit të gazetarëve dhe cytjen e qytetarëve kundër tyre.
“Në vend se të suspendonte të gjithë përgjegjësit për lëshimin e kësaj dezinformate, Bordi i RTK-se u mjaftua me një shprehje të ‘keqardhjes’ për artikullin në fjalë dhe formimin e një komisioni për të "sqaruar situatën" duke mos u distancuar apo kërkuar falje. Është tejet shqetësues fakti që artikullin diznformues të publikuar nga RTK-ja, bordi e ka cilësuar si ‘kontrovers’ dhe ka deklaruar të pavërteta se kinse RTK nuk ka përmendur emrat e mediumeve”, është thënë mes tjerash në reagim.
Aty janë përmendur edhe ato që janë konsideruar lëshime të njëpasnjëshme të bordit të RTK-së në kohën e fundit dhe që kështu është lejuar “shtrirja e dorës së pushtetit në transmetuesin publik”.
Si shembull është përmendur edhe “detyrimi i ish-drejtorit gjeneral, Shkumbin Ahmetxhekaj që të dorëhiqet dhe ushtrimi i presionit ndaj tij”.
Bordi i RTK-së ka mbajtur më 23 korrik një mbledhje të jashtëzakonshme dhe përmes një njoftimi ka thënë se është i shqetësuar për publikimin “e artikullit kontrovers në RTK”, që e ka cilësuar si “lëshim të qartë", duke kërkuar sqarime të detajuara nga menaxhmenti.
Kosova ka shënuar regres sa i përket lirisë së mediave, sipas organizatës joqeveritare Reporterët pa Kufij.
Në Indeksin e saj Botëror të Lirisë së Shtypit për vitin 2024, Kosova renditet e 75-ta nga 180 shtete, apo 19 vende më poshtë sesa vitin paraprak, kur mori vlerësimin më të mirë në një dekadë e gjysmë.
Çfarë portali është “Slobodna Bosna”?
Boro Kontiq, gazetar veteran nga Bosnja dhe Hercegovina dhe drejtor i Qendrës Mediale në Sarajevë, ka shpjeguar për Radion Evropa e Lirë se, “Slobodna Bosna” është një media e themeluar në vitet 1989-1990 nga Senad Avdiq.
Sipas mendimit të tij, Avdiq ishte një nga gazetarët më të mirë në atë kohë dhe "Slobodna Bosna" një nga mediat kryesore të besueshme që luajti një "rol revolucionar" në vitet 1990 në nxjerrjen në pah të planit për rrethimin e Sarajevës nga ushtria jugosllave.
“Për shumë, ajo ishte një surprizë, por doli që shumica e asaj që publikuan ishte e vërtetë”, ka thënë Kontiq.
Megjithatë, ai ka thënë se nuk e di nëse mund të flasë më për besueshmëri, pasi ky portal ka pësuar disa ndryshime. Në mesin e viteve '90, kjo media u kthye në gazetë të përjavshme dhe në 15 vjetët e fundit është vetëm online.
“Në një moment u fol shumë se ata u mbështetën nga SDA [Partia e Veprimit Demokratik], partia më e madhe boshnjake. Nuk e di se çfarë po ndodh. Unë njoh disa nga gazetarët që punojnë atje, janë gazetarë të mirë, profesionistë. Prandaj, është një media që ka një të kaluar të madhe, por çfarë është sot, t’iu them të drejtën, nuk e di”, ka thënë mes tjerash Kontiq.
Radio Evropa e Lirë ka tentuar të marrë një deklaratë nga ky portal lidhur me pretendimin se dy media nga Kosova janë nën kontrollin e pushtetit serb, por nga “Slobodna Bosna” nuk kanë dashur të komentojnë.
Radio Evropa e Lirë i është drejtuar edhe Qeverisë së Kosovës për koment lidhur me akuzat për “frikësim të gazetarëve”. Por, nga ky institucion nuk janë përgjigjur.
Megjithatë, ministrja e Drejtësisë, Albulena Haxhiu, ka thënë se sa i përket dy portaleve, gjatë të mërkurës i ka dhënë informacione Prokurorisë sepse, siç është shpreh ajo, “është e rëndësishme të dimë se kush financohet nga Serbia”.
