Komisioni Evropian (KE) ka tërhequr vërejtjen të hënën se në disa vende anëtare të Bashkimit Evropian ka rritje të madhe të numrit të kërkesave të pabaza për azil nga shtetasit e Kosovës, në vitin e parë pas heqjes së regjimit të vizave.
Megjithatë, Kosova në përgjithësi vazhdon t’i përmbushë kriteret për liberalizimin e vizave, tha KE-ja në raportin e fundit të saj në kuadër të “mekanizmave për suspendimin e liberalizimit të vizave”.
Komisioni Evropian përpilon raporte të tilla për të gjitha vendet që gëzojnë liberalizimin e vizave për të parë nëse ka nevojë që të shqyrtohet mundësia e rivendosjes së regjimit të vizave.
Kjo është hera e parë që Kosova përfshihet në një raport të tillë prej kur BE-ja i hoqi vizat për qytetarët e Kosovës nga 1 janari i këtij viti.
Nga janari deri në korrik të këtij viti, mesatarisht mbi 550 kosovarë kanë kërkuar azil në vendet e Evropës çdo muaj.
Kjo shifër është dukshëm më e lartë se mesatarja në gjashtë vjetët e kaluar.
Por, në raport theksohet se, për Kosovën është akoma herët të bëhen konstatime të sakta se çfarë ndikimi ka pasur liberalizimi i vizave, pasi nuk ka të dhënë për tërë vitin.
Në raportin e vitit të ardhshëm, KE-ja do t’i kenë në dispozicion të dhënat e plota.
Megjithëkëtë, në raport thuhet se “disa vende anëtare kanë raportuar rritje domethënëse të kërkesave të pa bazuara për azil nga qytetarët e Kosovës që nga fillimi i vitit 2024”.
“Në shtatë muajt e parë të vitit 2024 janë paraqitur 3.905 kërkesa për azil në vendet e BE-së nga shtetasit e Kosovës, që paraqet rritje prej 108 për qind krahasuar me të njëjtën periudhë të vitit të mëparshëm”, thuhet në raport.
Në këtë raport, Komisioni Evropian kërkon që autoritetet e Kosovës të vendosin mekanizma për shkëmbimin e të dhënave me vendet anëtare për ta vëzhguar rrjedhën e imigrimit të paligjshëm dhe trendët e kërkesave për azil.
Kosovës gjithashtu i kërkohet ta rifillojë fushatën e brendshme të informimit për të drejtat dhe obligimet gjatë udhëtimit në vendet e Zonës Schengen dhe të bashkëpunojë në mënyrë dypalëshe me vendet që janë më të goditura nga dukuria e kërkesave të pabaza për azil.
Një çështje tjetër që ka kërkuar Komisioni Evropian nga Kosova lidhur me vazhdimin e përmbushjes së kritereve për liberalizimin e vizave është edhe përshtatja e regjimit të vizave të Kosovës me atë të BE-së. Kjo është kërkesë e bllokut për të gjitha vendet e rajonit të Ballkanit Perëndimor.
BE-ja kërkon që të gjitha vendet e rajonit ta përshtatin tërësisht këtë regjim me atë të bllokut, që do të thotë se për të gjitha shtetet për të cilat kërkon viza BE-ja, duhet të kërkojnë edhe ato.
Kosova tani për tani i ka 16 shtete qytetarët e të cilave kanë nevojë për viza për të udhëtuar për në BE, por mund të vijnë në Kosovë pa viza. Kjo mundësi e udhëtimit pa viza në vendet e rajonit të Ballkanit për BE-në konsiderohet si rrezik potencial për imigrim ilegal në vendet e saj anëtare.