Organizata e Veteranëve të Luftës së Ushtrisë Çlirimatare të Kosovës, ka paralajmëruar të hënën sërish protesta, nëse nuk ndryshohet projektligji për pagën minimale, i cili tashmë është miratuar në lexim të parë në Kuvendin e Kosovës.
Ushtruesi i detyrës së kryetarit të Organizatës së Veteranëve të Luftës së Ushtrisë Çlirimtare të Kosovës (OVL të UÇK-së), Faton Klinaku, ka thënë në një konferencë për media se nëse nuk përfshihet rritja e pensionit të veteranëve në këtë projektligj, atëherë veteranët do të mbajnë protestë para Kuvendit, në ditën kur do të shqyrtohet kjo çështje në lexim të dytë.
Sipas tij, në takimin që është zhvilluar me kryeministrin e Kosovës, Albin Kurtin më 17 qershor, nuk është arritur pajtueshmëri.
“Kurti vazhdon të insistojë në qëndrimet e tij diskriminuese, me tendenca politizuese ndaj çështjes së veteranëve dhe nuk plotësoi kërkesën tonë që është minimale, jodiskriminim të veteranëve në ligjin për pagën minimale”.
Ai ka thënë se janë në pritje të propozimeve të reja nga Qeveria dhe Kuvendi.
Shefi i Grupit Parlamentar të Partisë Demokratike të Kosovës, Abelard Tahiri, ka thënë të hënën se më vonë gjatë ditës do të procedojnë për votim disa amendamente që do të mundësojnë që pensioni i veteranëve të jetë në nivelin e pagës minimale.
Amendamentet votohen kur të miratohet një projektligj në lexim të dytë.
“Kjo është periudhë kohore mbi të cilën edhe duhet të dialogohet me Qeverinë, edhe ne si deputetë duhet ta bëjmë punën tonë”, ka thënë Tahiri.
Shefi i Grupit Parlamentar të Aleancës për Ardhmërinë e Kosovës (AAK), Besnik Tahiri, ka rikujtuar që kjo parti veçse ka dërguar dy amendamente për shqyrtim.
Njëra kërkon që deri në kategorizim të veteranëve, pensioni i tyre të jetë i barasvlershëm me pagën minimale, ndërsa i dyti që paga minimale të jetë 370 euro neto.
Kur pritet votimi i projektligjit në lexim të dytë?
Kryetari i Kuvendit të Kosovës, Glauk Konjufca, pas votimit në parim të projektligjit, pati thënë se Kuvendi ngarkon komisionin funksional dhe komisionet e përhershme që në afatin e paraparë me rregulloret e Kuvendit të shqyrtojnë projektligjin dhe të paraqesë raportin me rekomandime.
Komisioni funksional, sipas rregullores së Kuvendit të Kosovës, raportin me rekomandime për projektligjin duhet ta paraqesë brenda dy muajve - nga shqyrtimi i parë.
Në raste të veçanta, sipas rregullores, komisioni mund të kërkojë nga Kuvendi afat shtesë, deri në një muaj, për ta paraqitur raportin. Komisioni funksional – raportues, pasi e përfundon shqyrtimin, Kuvendit ia paraqet raportin me rekomandime së paku pesë ditë pune para shqyrtimit të dytë në mbledhje plenare.
Në raport, sipas rregullores së Kuvendit, përfshihet edhe mendimi i komisioneve të përhershme, si dhe deklarimi për amendamentet e propozuara nga deputeti, nga komisioni, nga Grupi Parlamentar apo nga Qeveria.
Veteranët kanë protestuar para Kuvendit edhe dy herë të tjera, më 6 dhe 16 qershor.
Kërkesës së veteranëve i është bashkëngjitur edhe opozita, e cila me bllokimin e foltores ka pamundësuar mbajtjen e seancës më 16 qershor, ndonëse atë ditë nuk është diskutuar për veteranët.
Kryeministri Kurti ka thënë atë ditë në Kuvend se Qeveria ndan rreth 120 milionë euro për kategoritë e dala nga lufta, dhe se kjo shifër është më e madhe sesa ajo që ndahet për sigurinë e vendit.
Pse këto pakënaqësi?
Projektligji i miratuar parasheh rritjen e pagës minimale në 264 euro bruto, apo 250 euro neto, nga 130-170 sa është aktualisht.
Në rast se miratohet edhe në leximin e dytë ashtu siç është, veteranët do të vazhdojnë të marrin pension në vlerë 170 euro.
Veteranët kanë kërkuar që ky Projektligj të mos miratohet edhe në një protestë që kanë zhvilluar para Kuvendit më 6 qershor.
Projektligji i miratuar në parim është kundërshtuar vazhdimisht edhe nga partitë opozitare në Kosovë, duke e konsideruar si diskriminues ndaj veteranëve.
Deri më 2017, pensioni i veteranëve nuk ka mundur të jetë më pak se paga minimale në Kosovë, përkatësisht 170 euro. Kjo, njëherësh, vazhdon të jetë shuma që marrin ata.
Nga Qeveria e Kosovës kanë thënë që nuk janë kundër rritjes s pensionit të veteranëve, por fillimisht duhet të konfirmohet lista e tyre.
Kur më 2017 është shfuqizuar neni i Ligjit për veteranët e luftës, i cili parashihte që pensioni i veteranit mos të jetë më i ulët se paga minimale, i njëjti është plotësuar me nenin që parashihte kategorizimin e veteranëve – varësisht nga vitet e angazhuara në UÇK - gjë që deri më tani nuk ka ndodhur.
Nga Instituti i Kosovës për Drejtësi dhe nga Organizata për Demokraci, Anti-korrupsion dhe Dinjitet, “Çohu” kanë vlerësuar se pa përfunduar procesi gjyqësor lidhur në rastin “Veteranët”, pastrimi i listës së veteranëve nuk mund të bëhet.
Gjykata e Apelit, më 26 prill të vitit 2022, ka kthyer në rigjykim rastin e njohur si “Veteranët”.
Në akuzën e ngritur nga Prokuroria Speciale e Republikës së Kosovës, e cila ishte konfirmuar nga Gjykata Themelore në Prishtinë, më 19 qershor të vitit 2019, u ngrit dyshimi se për 19.500 persona është dhënë statusi i veteranit në mënyrë të paligjshme.
Aktualisht, sipas të dhënave zyrtare nga Qeveria e Kosovës, statusin e Veteranit Luftëtar e kanë 53,188 persona, kurse, sipas të dhënave të Agjencisë së Statistikave të Kosovës, 37,006 janë përfitues nga skema për veteranët e luftës.
