Qytetarët e Mitrovicës së veriut, në përgjithësi, thonë që janë të informuar lidhur me atë se si duhet të sillen në kohën e pandemisë së virusit COVID-19, që njihet si koronavirusi i ri dhe cilave instiucione duhet t’iu drejtohen
Por, megjithatë, qytetarët që janë të shtyer në moshë, ende nuk e dinë se çfarë duhet të bëjnë dhe konsiderojnë si i janë lënë stihisë, marrë parasysh që terapitë e përshkruara mund t’i sigurojnë vetëm në Serbi, për shkak të sigurimit shëndetësor të Serbisë dhe për këtë më së shpeshti e shfrytëzojnë qytetin më të afërt të atij shteti, Rashkën, i cili gjendet rreth 15 kilometra nga vendkalimi kufitar Kosovë-Serbi, në Jarinë.
Tomislav Radoviq, pensionist, thotë se është i irrituar me situatën.
“Unë nuk di se çfarë të bëj. Jam në hall të madh. Nuk kam barëra. Nuk mund të shkoj askund. Kush do të mi sigurojë barërat në Rashkë? Kush? Ku janë ata studentët që të shkojnë dhe të mi blejnë?”, tha Radoviq.
Ai shtoi se nuk dinte se kujt t’i drejtohej për ndihmë.
“Kujt t’i drejtohem? Këtu nuk e njoh askënd. Kryetari nuk po reagon. As kryetari i komunës nuk po reagon, që të dërgojë pak vullnetarë nga shtëpia në shtëpi dhe të na pyesin se a na nevojitet ndonjë gjë, se a më nevojiten ilaqet dhe të nisin veturat e të shkojnë në Rashkë. Këtu e kam listën e specifikuar se çfarë më nevojitet të më sjellin, por nuk gjendet askush. Unë jam krejtësisht i rrezikuar, maskë nuk kam, dorëza nuk kam. Tash isha në barnatore, nuk ka asgjë”, tha Radoviq.
Dragana Muriq thotë se i pëcjellë televizionin, internetin, lexon dhe e di që përmes telefonit duhet të informojë dhe lajmërojë në rast se ndjenë ndonjë simptom të virusit. Megjithatë, ajo thotë se tashmë ka frikë edhe më shumë.
“Tash, gjithnjë e më shumë po kam frikë. Deritash kam qenë optimiste e madhe, por tash, duke e përcjellë situatën, më duket se mediet janë të preokupuara dhe po e përcjellin gjithë këtë, por unë jamë gjithnjë e më e shqetësuar”, tha Muriq dhe shtoi se nuk ka arritur të sigurojë furnizime ushqimore.
Dragan Gavriloviq vlerëson që informim lidhu me parandalimin e koronavirusit është mjaft i mirë, ndërkaq që ka edhe furnizime me artikuj të konsumit të përditshëm.
“ Furnizime ka, sa i përket ushqimit. Ndërkaq, sa i përket barnatoreve, nuk e di, por po thonë që nuk kanë maska, asepsol dhe të ngjashme. Po pres që të ketë furnizme edhe me këto”, theksoi Gavriloviq.
Institucionet shëndetësore në mjediset me shumicë sebe në Kosovë, funksionojnë në kuadër të sistemit të Serbisë
Specialisti i epidemiologjië në Insttutin e shëndetit publik në Mitrovicën e Veriut, aleksandar Antonijeviq, thotë për Radion Evropa e Lirë se të gjitha mostrat e të infektuarve potencial në mjediset e banuara me serbë, sikurse në Graçanicë, Gjilan, Shtërpcë dhe të tjera, dërgohen në Institutin për virusologji, vaksinë dhe serum „Torlak“ në Beograd.
Deri më tash, sipas tij, janë testuar 8 persona, prej të cilëve, sipas konstatimit të shkruar, 3 kanë rezultuar negativ, për një pacient ka arritur informata verbale se është negativ, ndërkaq që për katër të tjerë priten rezultatet e testimeve.
Pa kontakte me institucionet e Kosovës
Drejtori i Qendrës Spitalore Klinike në Mitrovicën e Veriut, Milan Ivanoviq, duke folur për Radion Evropa e Lirë, e ka vleësuar si stabile situatën epidemiologjike në veri të Kosovës.
Sipas tij, në Klinikën infektive janë 16 vende për trajtim spitalor. Me kushte të mira për izolim.
Siç ka thënë ai, pacientët nga Kosova do të dërgohen në klinikat infective në qytetet e Serbisë, në Kragujevc, Nish dhe Beograd.
“ Kemi pajisjet e nevojshme mbrojtëse, ilaçet, ne gjithashtu kemi edhe dhomat për izolim, auto-ambulancat e nevojshme dhe në kuadër të sistemit tonë të shëndetësisë, punojmë sipas procedurave dhe udhëzimeve të institucioneve tona kompetente në Beograd. Jemi në kontakt me to, i zbatojmë masat dhe aktivitetet e nevojshme, si dhe trajtim i të sëmurëve mund të bëhet në kuadër të trajtimit të izolimit në shtëpi, vetizolimit. Por, kjo mund të bëhet edhe në formën spitalore dhe sigurisht, kemi qendra të kujdesit shëndetësor terciar dhe klinika, reparte infektive në klinikat infektive”, tha Ivanoviq.
Në pyetjen e Radios Evropa e Lirë se a ekziton bashkëpunimi me sistemin shendetësor të Kosovës. Ivanoviq thekson që nuk ekziston komunikim i drejtpërdrejtë dhe as kontaktet, por që të gjitha të dhënat publikohen përmes Departamentit të shendetit publik.
“Me siguri që ekzistojnë kontakte të caktuara përmes atyre institucioneve dhe me siguri edhe përmes Organizatës Botërore të Shëndetësisë ose në ndodnjë nivel më të lartë”, tha Ivanoviq.
Mungesat në barnatore
Një nga pronarët e barnatoreve në veri të Kosovës, Vojkan Laketiq, thotë që asnjëherë nuk ka mjaftueshëm krejt çka nevojitet nga barër.
“Situata është e tillë sa që me çfardo që furnizohemi, zhduket brenda ditës ose dy ditëve dhe në mënyrë të vazhdueshme diçka mungon. Asnjëherë nuk arijmë që t’i kompletojmë të gjitha, sikurse asepsol, dorëza, maska mbrojtëse, xhel, por gjithmonë na mungon diçka. Furnizohemi me diçka, shpenzohet diçka, përsëri furnizohemi, por sërish shpenzohet. Po përpiqemi të bëjmë më të mirën ashtu siç dimë dhe mundemi”, tha Laketiq.
Ai shtoi se pret që situata të jetë edhe më e vështirë, marrë parasyshë që epidemia është në përparim e sipër, ndërkaq që furnzimet janë drejt fundit.
Në Shtërpcë, shtabi i krizës shumetnik
Në komunën e Shtëprcës, po ashtu me shumicë serbe, është formuar shtabi i krizës i përzier, kundër koronavirusit.
Pacientët e nfektuarit eventual të komunitetit serb, do të dërgohen në Qendrën Spitalore Klinike në Mitrovicën e Veriut, ndërkaq ata të komunitetit shqiptar do të dërgohen në Prishtinë. Këtë e ka konfirmuar drejtori i Shtëpisë së shëndetit në Shtërpcë, Sasha Krstiçiq.
“Nuk kemi të bëjmë me ndaje, por pacientët me përkatësi serbe zakonisht dërgohen në Mitrovicë, sepse atje ekziston Departamenti për shëndetin publik dhe nëse është e nevojshme, ata dërgohen në klinika infektive në Serbi. Pacientët, shqiptar dërgohen në Prishtinë, sepse ata e kanë atje klinikën e tyre infektive. Në momentin që kemi të bëjmë me mjedis të përzier, duhet të funksionojmë kështu. Këtu nuk kemi diferenca lidhur me këtë çështje dhe është në interesin e të gjithë neve që në territorin tonë dhe në komunën tonë të mos kemi probleme me epideminë”, tha Krstiçiq.
Numri i përgjithshëm i konfirmuar i personave të infektuar me virusin COVID-19, deri më 22 mars në Kosovë është 33, ndërkaq që është shënuar edhe viktima e parë e këij virusi, që ka përfunduar me fatalitet.
